สารจากโฆษก สพฐ. ดร.รังสรรค์ มณีเล็ก ฉบับที่ 1

สวัสดีครับท่านผู้สนใจข่าวคราวความเคลื่อนไหวเกี่ยวกับการศึกษาทุกท่านครับ หวังว่าทุกท่านคงได้มีโอกาสทำบุญไหว้พระ รดน้ำขอพรจากญาติผู้ใหญ่ตลอดจนสนุกสุขสันต์วันสงกรานต์กับญาติพี่น้องและเพื่อนพ้องกันถ้วนหน้านับเป็นประเพณีไทยที่ดีงามสมควรอนุรักษ์ไว้ตลอดไปหันกลับมาแวดวงการศึกษากันบ้างดีกว่าครับ

๑. การปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สารฉบับที่ ๑/๒๕๕๘ผมได้เล่าให้ฟังไปแล้วว่าการเปลี่ยนแปลงการทางการศึกษาจะเกิดขึ้นสามเรื่องอย่างแน่นอนคือ การปฏิรูปการเรียนรู้ของผู้เรียน การปฏิรูปการบริหารจัดการการปฏิรูปทรัพยากรและการลงทุนเพื่อการศึกษาสารฉบับนี้ขอขยายความเรื่องการปฏิรูปการเรียนรู้ก่อนนะครับเมื่อพูดถึงการปฏิรูปการเรียนรู้ก็คงหนีไม่พ้นเรื่อง หลักสูตร การเรียนการสอนการวัดและประเมินผล สื่อเทคโนโลยี แหล่งเรียนรู้ โดยจุดเริ่มต้นที่สำคัญคือตัวผู้เรียน ยุคนี้เราต้องการให้ผู้เรียนมีลักษณะอย่างไร ดีแค่ไหน เก่งแค่ไหนถึงจะอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข มีศักยภาพเพียงพอที่จะแข่งขันกับผู้อื่นได้ภาพแห่งความสำเร็จนี้จะต้องเป็นภาพเดียวกันระหว่างผู้กำหนดนโยบายและผู้นำนโยบายไปปฏิบัติ โดยต้องกำหนดไว้อย่างชัดเจนในมาตรฐานการเรียนรู้สำหรับการพัฒนาผู้เรียนให้เป็นไปตามที่คาดหวังนั้นคงเกี่ยวข้องหลายฝ่ายแต่ที่สำคัญที่สุด คือ พ่อแม่และครู เพราะเด็กอยู่ที่บ้าน ๑๖ ชั่วโมงอยู่ที่โรงเรียน ๘ ชั่วโมง ไม่นับวันหยุดเรียน ซึ่งเด็กอยู่ที่บ้าน ๒๔ ชั่วโมงทุกคนต้องมีความเชื่อว่าผู้เรียนแต่ละคนมีความแตกต่างกันแต่สามารถที่จะเรียนรู้ได้เท่ากันทุกเรื่อง หากให้เวลาที่เพียงพอใช้วิธีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ดี ใช้สื่อเทคโนโลยีและแหล่งเรียนรู้ที่เหมาะสมและตรงกับจริตของผู้เรียนแต่ละคนหากเราเชื่อแบบนี้แล้ว เราก็จะเห็นกิจกรรมการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นอย่างหลากหลายทั้งในและนอกห้องเรียน เรียนรู้จากครู จากเพื่อน หรือจากสื่อต่างๆด้วยตนเองเรียนจากชีวิตจริง จากปัญหาจริงที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน ความรู้ทักษะและประสบการณ์ที่ผู้เรียนได้รับ จะเป็นความรู้ทักษะและประสบการณ์ที่มีความหมายต่อการดำรงชีวิตของผู้เรียนเมื่อเปลี่ยนวิธีการเรียนรู้ไปแล้ววิธีการวัดและการประเมินผลจำเป็นต้องเปลี่ยนตามไปด้วยตลอดจนวิธีการคัดเลือกนักเรียนเข้าศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ้นต้องมีความสัมพันธ์กันด้วยพูดมาถึงช่วงนี้ ท่านผู้อ่านคงพอมองเห็นภาพนะครับว่าเด็กของเราจะต้องได้รับการพัฒนาด้วยรูปแบบที่เปลี่ยนไปจากเดิม จะเป็นเช่นนี้ได้พ่อแม่ต้องเปลี่ยนวิธีการเลี้ยงลูก ครูต้องเปลี่ยนวิธีการสอนวิธีการและเนื้อหาในการพัฒนาครูต้องเปลี่ยนไปจากเดิมหลักสูตรการผลิตครูของคณะศึกษาศาสตร์ ครุศาสตร์ต้องเปลี่ยนระบบการจูงใจในการปฏิบัติงานต้องเปลี่ยน การบริหารจัดการต้องเปลี่ยนการลงทุนทางการศึกษาต้องเปลี่ยน การศึกษาต้องเป็นเรื่องของทุกคน ทุกสถานที่ทุกเวลา

๒. โครงการเรียนร่วมหลักสูตร ปวช. – มัธยมศึกษาปีที่๖
ปัจจุบัน สัดส่วนนักเรียนที่เรียนต่อในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายสายสามัญ : สายอาชีพ ประมาณ ๖๐ : ๔๐ นอกจากนั้น ผู้ที่จบปวช.จำนวนหนึ่งก็เรียนในสาขาที่ไม่ตรงกับความต้องการของตลาดแรงงานตลอดจนไม่สามารถเป็นผู้ประกอบการได้เอง ดังนั้นจึงก่อให้เกิดวิกฤติปัญหาแรงงานช่างฝีมือและกึ่งฝีมือในปัจจุบันประกอบกับอนาคตอันใกล้นี้ ประเทศไทยเราจะมีโครงการขนาดใหญ่ เช่น โครงการรถไฟรางคู่การเปิดประเทศเข้าสู่อาเซียน การเปิดเขตเศรษฐกิจพิเศษตามแนวชายแดน เป็นต้นซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนับเป็นโอกาสอันดีที่เราจะได้ปรับทิศทางในการจัดการศึกษาด้วยเหตุนี้ท่านรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการจึงได้มอบหมายให้สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาจัดทำโครงการนี้ขึ้นมาโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มปริมาณผู้เรียนสายอาชีพที่ตรงตามความต้องการของตลาดแรงงานเมื่อนักเรียนเรียนจบชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นแล้วสามารถเรียนต่อได้สองหลักสูตรพร้อมกันซึ่งเมื่อจบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายแล้ว ก็จะได้ทั้งวุฒิ ม.๖ และวุฒิ ปวช.สามารถออกไปทำงาน หรือเรียนต่อในระดับอุดมศึกษาได้ ขณะนี้เป็นช่วงการทบทวนหลักสูตรรูปแบบการจัดการเรียนการสอน การสร้างเครือข่ายระหว่างสถานศึกษาของทั้งสองสังกัดการเตรียมการจัดสรรงบประมาณเพิ่มเติมสำหรับเป็นค่าวัสดุฝึก และค่าดำเนินการโดยตั้งเป้าหมายว่าในปีการศึกษา ๒๕๕๘ นี้ จะมีนักเรียนเข้าโครงการนี้ประมาณ ๓๐,๐๐๐คน อนึ่ง ปัจจุบันนี้สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐ่านและสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาก็ได้ดำเนินโครงการนี้อยู่แล้วตั้งแต่ปี ๒๕๕๐ ขณะนี้มีโรงเรียนอยู่ในโครงการ ๕๕ โรง มีนักเรียนเข้าโครงการประมาณ ๖,๐๐๐คน ดังนั้น การจัดทำโครงการนี้ในปี ๒๕๕๘เป็นการขยายโครงการเดิมที่ดำเนินการอยู่แล้ว

                ๓.บริหารจัดการงบลงทุน
ขณะนี้เวลาได้ล่วงเลยเข้ามาสู่ไตรมาส ๓ของปีงบประมาณ ๒๕๕๘ แล้ว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษาที่ได้รับลงทุน (ค่าที่ดิน สิ่งก่อสร้าง ครุภัณฑ์)ไป และยังไม่สามารถจัดซื้อจัดจ้างได้ทันภายใน ๓๑มีนาคมที่ผ่านมาคงต้องเร่งดำเนินการโดยด่วน ถึงด่วนที่สุดแล้วละครับขณะนี้รัฐบาลก็ได้ผ่อนคลายหลักเกณฑ์ให้สามารถดำเนินการได้คล่องตัวขึ้นสาเหตุสำคัญที่ก่อสร้างไม่ได้ซึ่งมี เรตติ้งสูงสุดเป็นอันดับ ๑ ก็คือราคากลางที่สำนักงบประมาณที่กำหนดไว้สำหรับก่อสร้างนั้นต่ำเกินไปบางแห่งประกาศไปแล้ว ๒-๓ ครั้งก็ไม่มีผู้รับจ้างคนใดสนใจถ้างบประมาณไม่พอมีวิธีแก้ไขที่นิยมใช้กัน ๓ วิธีครับ วิธีแรกของบประมาณเพิ่มเติม (มักไม่ค่อยได้ครับ) วิธีที่สองหางบประมาณเพิ่มเติมเองด้วยการระดมทรัพยากรด้วยวิธีการที่หลากหลาย วิธีที่สามปรับลดรายการก่อสร้างบางส่วนลงให้สามารถสร้างได้การปรับลดคงต้องให้ผู้ที่มีความรู้ในวิชาชีพเป็นผู้ปรับลดให้เพื่อจะได้ไม่เป็นอันตรายและสามารถใช้การได้ คงต้องเร่งดำเนินการนะครับไม่เช่นนั้นคงมีปัญหาในการของบประมาณ ปี ๒๕๕๙ อย่างแน่นอนครับ

๔. งบอัตราจ้างชั่วคราว
ในแต่ละปีสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้งบประมาณมาสำหรับเป็นค่าตอบแทนอัตราจ้างชั่วคราวเกือบ๕๐,๐๐๐ อัตราทุกปี และมีบางตำแหน่งที่สำนักงบประมาณให้งบประมาณมาเพียงปีเดียว คืออัตราจ้างทดแทนการขาดครูขั้นวิกฤติทำให้ปีต่อๆมาจึงต้องหางบประมาณส่วนอื่นมาทดแทนให้ ปีงบประมาณ ๒๕๕๘ นี้บางตำแหน่งก็ได้งบประมาณมา ๑๑ เดือน (อีก ๑ เดือน จะทำอย่างไรกันเนี่ย)ทุกๆปีจะได้รับงบประมาณมาครั้งเดียวดังนั้นจึงสามารถจัดสรรให้สำนักงานเขตพื้นที่ได้ทั้งปีเพื่อนำไปจ่ายให้กับน้องๆอัตราจ้างได้ตลอดปีแต่ปีนี้งบประมาณจะโอนจัดสรรสองงวด งวดละ ๖ เดือน มีบางตำแหน่งเพิ่งโอนจัดสรรหลัง๓๑ มีนาคม ดังนั้นสำนักงานเขตพื้นที่จึงยังไม่ได้ต่อสัญญาให้น้องๆในตำแหน่งดังกล่าวซึ่งก็เป็นการดำเนินการที่ถูกต้องตามระเบียบพัสดุฯที่ยังไม่เห็นใบโอนจัดสรรก็ยังไม่สามารถดำเนินการได้ยกเว้นจะเตรียมการไว้ หรือต่อสัญญาแบบมีเงื่อนไข ซึ่งเราเคยดำเนินการกันมาแล้วน้องๆอัตราจ้างคงไม่ต้องกังวลใดๆทั้งสิ้นนะครับ ได้ต่อสัญญาแน่นอนค่าตอบแทนที่ขาดไป ๑ เดือนสำหรับบางตำแหน่งก็คงไม่มีปัญหาครับสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานต้องแก้ปัญหาได้ครับและขออวยพรให้น้องๆอัตราจ้างที่จะไปสอบบรรจุเป็นครูผู้ช่วยขอให้สอบได้นะครับ

คงพอแค่นี้ก่อนนะครับ ฉบับหน้าพบกันใหม่นะครับ

ดร.รังสรรค์ มณีเล็ก

รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

ที่มา: http://speaker.obec.go.th/uncategorized/46